การเลือกเครื่องวัดคุณภาพน้ำ

แนวทางการเลือกเครื่องวัดคุณภาพน้ำ

การเลือกเครื่องวัดคุณภาพน้ำควรพิจารณาจากหลายปัจจัยเพื่อให้เหมาะสมกับประเภทของน้ำที่ต้องการวัดและวัตถุประสงค์ในการใช้งาน ต่อไปนี้คือแนวทางในการเลือกเครื่องวัดคุณภาพน้ำอย่างเหมาะสม:

  1. ระบุพารามิเตอร์ที่ต้องการวัด

เลือกตามความจำเป็น เช่น:

• pH  ความเป็นกรด/ด่างของน้ำ
• DO (Dissolved Oxygen)  ปริมาณออกซิเจนละลายในน้ำ
• EC (Electrical Conductivity) ค่าการนำไฟฟ้า สื่อถึงความเข้มข้นของแร่ธาตุ
• TDS (Total Dissolved Solids)  ปริมาณของแข็งละลายรวม
• Turbidity  ความขุ่นของน้ำ
• Temperature  อุณหภูมิของน้ำ
• ORP (Oxidation Reduction Potential)  ศักย์ในการเกิดปฏิกิริยารีดอกซ์

   2. เลือกประเภทของเครื่องวัดให้เหมาะสม

• แบบพกพา (Portable): เหมาะกับงานภาคสนามหรือวัดจุดเดียว
• แบบตั้งโต๊ะ (Benchtop): แม่นยำสูง เหมาะกับห้องแล็บ
• แบบออนไลน์ (Online Monitoring): ใช้ติดตั้งถาวรในระบบน้ำ เพื่อมอนิเตอร์แบบเรียลไทม์

   3. พิจารณาแหล่งน้ำที่ใช้วัด

• น้ำดื่ม
• น้ำผิวดิน / น้ำบาดาล
• น้ำเสียอุตสาหกรรม
• น้ำในกระบวนการผลิต

ประเภทของน้ำมีผลต่อการเลือกเครื่องและเซนเซอร์ที่เหมาะสม เช่น น้ำเสียอาจต้องใช้เซนเซอร์ที่ทนต่อการกัดกร่อนและสิ่งปนเปื้อน

การตรวจวัดคุณภาพน้ำ (Water Quality Monitoring) มีบทบาทสำคัญในการรักษาสุขภาพของมนุษย์ ระบบนิเวศ และการพัฒนาที่ยั่งยืน การเลือกเครื่องมือ

1. ประโยชน์และความสำคัญของการตรวจสอบคุณภาพน้ำ

การตรวจสอบคุณภาพน้ำมีความจำเป็นต่อสุขภาพมนุษย์ สิ่งแวดล้อม และการใช้ประโยชน์ทางเศรษฐกิจ ดังนี้:

• เพื่อปกป้องสุขภาพของมนุษย์

น้ำที่ปนเปื้อนเชื้อโรคหรือสารเคมีสามารถทำให้เกิดโรคร้ายแรง เช่น อหิวาตกโรค หรือโรคจากสารหนู และแคดเมี่ยม

ตัวอย่าง: การตรวจหาแบคทีเรียกลุ่มโคลิฟอร์มในน้ำประปาเพื่อความปลอดภัยของผู้บริโภค

• เพื่ออนุรักษ์ระบบนิเวศและสิ่งแวดล้อม

สัตว์น้ำและพืชน้ำจำเป็นต้องอาศัยน้ำที่มีคุณภาพเหมาะสม เช่น ค่าออกซิเจนละลายเพียงพอ

ตัวอย่าง: การตรวจวัดค่า DO และ BOD ในแม่น้ำใกล้โรงงานก่อนปล่อยน้ำทิ้ง

• เพื่อรองรับการใช้น้ำในกิจกรรมต่างๆ

อุตสาหกรรม เกษตรกรรม และประปา ต้องใช้น้ำที่มีคุณภาพแตกต่างกัน หากไม่ตรวจสอบอาจทำให้ระบบการผลิตผิดพลาด

ตัวอย่าง: การควบคุมค่า TDS ในน้ำที่ใช้ผลิตอาหารหรือยา

• เพื่อการวางแผนและบริหารจัดการทรัพยากรน้ำอย่างยั่งยืน

การมีข้อมูลคุณภาพน้ำที่ต่อเนื่องช่วยให้สามารถเฝ้าระวังแนวโน้ม และวางนโยบายป้องกันการปนเปื้อนได้ล่วงหน้า

ตัวอย่าง: การติดตั้งสถานีตรวจคุณภาพน้ำแบบเรียลไทม์ในแม่น้ำสายหลัก

2. พารามิเตอร์หลักที่ใช้ในการตรวจวัดคุณภาพน้ำ

การเลือกพารามิเตอร์ที่เหมาะสมเป็นสิ่งสำคัญของการตรวจวัด ควรเลือกตามวัตถุประสงค์ของการใช้น้ำ: 

พารามิเตอร์	วัตถุประสงค์	ตัวอย่าง
pH (Potential of Hydrogen)	วัดความเป็นกรด-ด่าง	pH < 6.5 อาจมีความเป็นกรดสูง ไม่เหมาะกับการบริโภค
DO (Dissolved Oxygen)	ออกซิเจนที่ละลายในน้ำ	DO ต่ำกว่า 3 mg/L สัตว์น้ำอาจตาย
BOD (Biochemical Oxygen Demand)	ความต้องการออกซิเจนของจุลินทรีย์	ค่ามากแสดงว่าน้ำมีของเสียอินทรีย์มาก อาจทำให้น้ำเสีย
COD (Chemical Oxygen Demand)	ปริมาณสารอินทรีย์ (รวมถึงย่อยไม่ได้)	วัดน้ำทิ้งจากโรงงานอุตสาหกรรม
Turbidity	วัดความขุ่นหรือใสของน้ำ	ความขุ่นสูงทำให้แสงทะลุไม่ได้ กระทบพืชน้ำ
TDS (Total Dissolved Solids)	วัดปริมาณแร่ธาตุและสารละลาย	ใช้ประเมินคุณภาพน้ำดื่ม
สารเคมี เช่น Nitrate / Phosphate	สารที่ก่อให้เกิดยูโทรฟิเคชัน	ตรวจแหล่งน้ำใกล้พื้นที่เกษตร
โลหะหนัก เช่น สารหนู ตะกั่ว ปรอท	วัดปริมาณโลหะหนัก	ตรวจวัดการปนเปื้อนแหล่งน้ำ
แบคทีเรียกลุ่มโคลิฟอร์ม	วัดปริมาณแบคทีเรีย	ตรวจวัดการปนเปื้อนแหล่งน้ำ

สรุปแนวทางการตัดสินใจเลือกตรวจวัดคุณภาพน้ำ มีดังนี้

• กำหนดวัตถุประสงค์  เพื่อบริโภค เพื่อปล่อยน้ำทิ้ง และเพื่ออนุรักษ์
• เลือกพารามิเตอร์ตามวัตถุประสงค์  เช่น น้ำดื่มต้องตรวจ pH, TDS, Coliform
• เลือกเครื่องมือที่เหมาะสมกับพารามิเตอร์และบริบท  ภาคสนามควรใช้แบบพกพา, ในห้องปฏิบัติการหรืองานวิจัยควรใช้เครื่องมือที่มีความแม่นยำสูง

สินค้าแนะนำ