การทดสอบการรั่วไหลในการติดตั้งฟิลเตอร์ คือ การตรวจสอบหลังจากการติดตั้งฟิลเตอร์เข้าในระบบระบายอากาศเรียบร้อยแล้ว ซึ่งตามมาตรฐานห้องสะอาดตามมาตรฐาน ISO14644-3 หัวข้อ Installed filter system leakage tests
ทำไม!! ต้องทำการทดสอบการรั่วไหลในการติดตั้งฟิลเตอร์
การตรวจสอบหลังติดตั้งแผ่นกรองอากาศ เพื่อให้ทราบว่าทีมวิศวกรติดตั้งแผ่นกรองอากาศ หรือฟิลเตอร์เข้ากับช่องจับยึดแผ่นกรองอากาศได้แนบสนิทสม่ำเสมอ ครบทุกด้านดีเพียงใด
ผลเสียที่เกิดจากการติดตั้งแผ่นกรองอากาศที่ไม่เรียบร้อย จะสังเกตุได้จากระดับความสะอาดในพื้นที่สูงกว่าที่ได้ออกแบบไว้
ใครควรทดสอบการรั่วไหลในการติดตั้งFilter
สำหรับพื้นที่ใดมีการติดตั้งระบบปรับและระบายอากาศ ควรทำการตรวจสอบการรั่วไหลหลังจากการติดตั้งฟิลเตอร์ เพื่อให้ระบบได้ทำงานอย่างเต็มประสิทธิภาพ โดยเฉพาะประสิทธิภาพการกรองของ Filter ที่เลือกไว้ โดยเฉพาะหน่วยงานที่ต้องมีการเฝ้าระวังพิเศษเรื่องความสะอาด เช่น
- โรงงานผลิตยา
- โรงงานอิเล็กทรอนิกส์
- โรงพยาบาล
จะเกิดอะไรขึ้นถ้าไม่ทำการทดสอบการรั่วไหลในการติดตั้งฟิลเตอร์
ในกรณีเป็นโรงงานอุตสาหกรรม หากไม่มีการตรวจสอบการติดตั้ง อาจส่งผลให้ระบบการผลิตต้องหยุดชะงัก เนื่องจากค่าของสิ่งปนเปื้อนที่หลุกลอดเข้ามามีค่าสูงเกินกว่าเกณฑ์มาตรฐาน ทำให้คุณภาพของสินค้าไม่เป็นไปตามข้อกำหนดในการผลิต
หากเป็นสถานที่สำคัญเช่น ห้องผ่าตัดในสถานพยาบาลต่าง ๆ ทั้งโรงพยาบาลขนาดใหญ่ และสถานพยาบาลขนาดเล็ก ที่ผู้เข้ารับบริการจะมีความเสี่ยงที่จะได้รับเชื้อโรค ทั้งไวรัส และแบคทีเรียที่ผสมปนมากับอากาศจากระบบปรับและระบายอากาศ เนื่องจากมีการติดตั้งแผ่นกรองอากาศที่ไม่สมบูรณ์นั่นเอง
วิธีการทดสอบ และ ค่ามาตรฐานการรั่วไหลที่ยอมรับได้ คือ
ในมาตรฐาน ISO14644-3 หัวข้อ “Installed filter system leakage tests จะเป็นการบอกเพียงว่าการติดตั้งรอยต่อ ขอบ ซีล ปะเก็น มีความแนบสนิทสม่ำเสมอเพียงใด โดยเราสามารถใช้เทคนิคการนับจำนวนอนุภาคที่ไหลผ่านแผ่นกรองอากาศด้วยเครื่องนับอนุภาคในอากาศตามหลักการกระเจิงของแสง ( หรือที่เรียกกันว่า measuring numbers of particles using a LSAPC.)
วิธีทดสอบ การทดสอบการรั่วไหลในการติดตั้งฟิลเตอร์ ทำได้โดยการสร้างอนุภาคจำนวนหนึ่งป้อนเข้าไปในระบบระบายอากาศ จนเกิดความแตกต่างระหว่างหน้าแผ่นกรองอากาศ กับหลังแผ่นกรองอากาศ แล้วนำจำนวนอนุภาคที่นับได้นั้น มาเทียบกันเป็นเปอร์เซ็นต์ ซึ่งต้องไม่เกิน 0.01 % จึงถือว่าผ่านเกณ์ ตามมาตรฐาน ISO 14644-3
**การทดสอบการรั่วไหลในการติดตั้งฟิลเตอร์ ไม่ใช่การทดสอบ “ประสิทธิภาพฟิลเตอร์”
เครื่องมือที่จะใช้ประกอบการตรวจสอบการรั่วไหลของแผ่นกรองอากาศหลังติดตั้ง ประกอบด้วย 3 ส่วนดังนี้
- เครื่องสร้างจำนวนอนุภาคที่ทราบขนาดของอนุภาคที่สร้าง และทราบจำนวนที่เครื่องสร้างขึ้นมา
- เครื่องลดทอนความเข้มข้นของจำนวนอนุภาค ใช้เมื่อทำการตรวจวัดด้วยเครื่องนังอนุภาค
- เครื่องนับอนุภาคที่สามารถใช้งานได้หลายรูปแบบ หรือ Multifunction นั้นเอง
คุณสมบัติและการทำงานของเครื่องมือในการทดสอบการรั่วไหลในการติดตั้งฟิลเตอร์
1.เครื่องสร้างจำนวนอนุภาค เราสามารถใช้สารตั้งต้นได้ทั้ง ของเหลว liquids (DEHS, PAO, …), สารผสมsolutions ( เช่น เกลืองแกง NaCl, KCl, …), หรือสารสังเคราห์ suspensions ( เช่น PSL, …) ความสำคัญอยู่ที่เราทราบขนาดและคยามเข้มข้นที่เครื่องสามารถสร้างขึ้นมาให้มีขนาด 0.3 ไมโครเมตร ตลอดเวลาที่ใช้ทำการตรวจสอบ รวมถึงจำนวนอนุภาคที่สร้างขึ้นมามีความสม่ำเสมอ
2.เครื่องลดทอนจำนวนอนุภาค ที่ต่อขั้นกลางระหว่างเครื่องนับอนุภาคกับแผ่นกรองอากาศด้านก่อนกรองที่มีจำนวนอนุภาคจำนวนมาก เมื่อลดจำนวนอนุภาคลงแล้วจะช่วยยึดอายุการใช้งานของเครื่องนับอนุภาคได้ยาวนานขึ้น ไม่มีอนุภาคตกค้างภายในจนมีผลทำให้เกิดความผิดพลาดในการทดสอบ
3.เครื่องนับจำนวนอนุภาคที่สามารถใช้งานได้หลายรูปแบบ หรือ Multifunction ที่เรานำมาใช้ในการทดสอบการรั่วหลังติดตั้งแผ่นกรองครั้งนี้ สามารถใช้งานในหัวข้ออื่นตามมาตรฐาน ISO14644-3 เช่น การตรวจวัดและรายงานผล ระดับความสะอาดของ ห้องครีนรูม(อ้างอิงระดับความสะอาดในตารางของ ISO14644-1 Clean room classification) ,การวัดระยะเวลาการคืนสะภาพระดับของห้องสะอาด ที่เรียกกันว่า recovery test ,คอนเทนเม้นต์ลีดเทส Containment leak test การตรวจสอบหารอยรั่วระหว่างพื้นที่สะอาดกับพื้นที่ข้างเคียง นั่นเองครับ
สรุป
การทดสอบการรั่วไหลในการติดตั้งฟิลเตอร์ ภายหลังการติดตั้งนั้นมีความจำเป็นและสำคัญมากๆ ต่อระบบปรับและระบายอากาศ เพื่อคุณภาพของสินค้าตามมาตรฐานสำหรับโรงงานผลิต และ สุขภาพที่ดีของผู้ปฏิบัติงาน ผู้ป่วย ผู้ใช้บริการในสถานบริการสุขภาพ โรงพยาบาล