ระบบเติมอากาศ fresh air
ระบบเติมอากาศ fresh air คือ เครื่องมือ หรือ ระบบที่ทำหน้าที่ในการเติมอากาศให้ภายในห้อง ทำหน้าที่เติมอากาศเพื่อเจือจางสิ่งปนเปื้อนต่างให้น้อยลง ผลักอากาศเสียออกจากพื้นที่
ระบบเติมอากาศ fresh air
ปกติแล้ว ภายในอาคาร ไม่ว่าจะเป็นอาคารสำนักงาน หรือ บ้านพักอาศัย หลักการในการปรับและระบายอากาศที่ดี* เราจำเป็นจะต้องจัดให้มี 2 สิ่งดังนี้
1. การระบายอากาศ
- เพื่อให้เกิดการไหลเวียนของอากาศ
- เพื่อเติมอากาศที่ดี เพิ่มปริมาณ O2 และ ลดปริมาณ CO2 ภายใน
- เพื่อลดและเจือจางสิ่งปนเปื้อนภายใน ไม่ว่าจะเป็น PM2.5, VOCs,
- Formaldehyde หรือ สารเคมีต่างๆ รวมไปจนถึง Bioaerosol ต่าง เช่น แบคทีเรีย, ไวรัส หรือ เชื้อรา เป็นต้น
2. การปรับอากาศ
- เพื่อเพิ่มหรือลดอุณหภูมิให้เหมาะสมกับการอยู่อาศัย
การเติมอากาศ
เมื่อประเทศไทยเป็นเมืองร้อน เครื่องปรับอากาศ ซึ่งหน้าที่หลักของมันก็คือทำความเย็น หรือ ในปัจจุบัน แอร์บางรุ่นก็จึงกลายเป็นสิ่งที่นำมาใช้กันอย่างแพร่หลาย แต่สิ่งที่เครื่องปรับอากาศ (แบบ Split Type ที่นิยมใช้กันในบ้านเรา) ทำไม่ได้เลยก็คือ “การเติมอากาศหรือระบายอากาศ”
ในปัจจุบันการเติมอากาศนั้น เป็นเรื่องที่พูดถึงกันมากขึ้นในเรื่องของคุณภาพอากาศภายในอาคาร เพราะได้รับการยืนยันจากหน่วยงานต่างๆแล้วว่า ช่วยลดการแพร่กระจายของโรคทางเดินหายใจต่างๆ อย่าง COVID-19 ได้เป็นอย่างดี อันจะเห็นได้จากการที่ภาครัฐ ได้จัดให้มีมาตรการ COVID Free, SHA, SHA+ ซึ่งมุ่งเน้นไปที่การเพิ่มการระบายอากาศ โดยวิธีการที่ง่ายที่สุดที่ทางภาครัฐ หรือ ผู้เชี่ยวชาญหลายๆ หน่วยงานให้คำแนะนำคือ การเปิดหน้าต่าง ซึ่งเป็นวิธีการที่ประหยัด และ ได้ผลดี
ปัญหา CO2 สูง
บ้านพักอาศัย รวมถึงสำนักงานขนาดเล็กถึงขนาดกลาง ในปัจจุบันมักใช้ระบบแอร์แบบติดตั้งภายในบ้าน ซึ่งเป็นแบบ Split type ลักษณะแอร์แบบนี้จะไม่มีการเติมอากาศภายในบ้าน หากมีคนเข้ามาอยู่รวมกันเป็นจำนวนมาก จะพบว่า ค่า CO2 จะสูงขึ้นเรื่อย
ซึ่งจากการทดลองในการวัดค่า CO2 ในห้องนอน พบว่าค่า CO2 จะสูงขึ้นเรื่อย ๆ เมื่อระยะเวลาเพิ่มขึ้น ทำให้หลายคนนอนพักผ่อนไม่เพียงพอในช่วงเวลากลางคืน ซึ่งการพักผ่อนไม่เพียงพอส่งผลเสียในหลายด้าน เช่น สมองล้า ร่างกายไม่สดชื่น ง่วงนอน หรือแม้กระทั่งการเป็นโรคอ้วน
ระบบเติมอากาศในห้อง
การเติมอากาศจากภายนอกอาคารนั้นสามารถช่วยลดปัญหาของการสะสม เชื้อโรค ก๊าซพิษได้ แต่การเติมอากาศเอง ก็ต้องมั่นใจด้วยว่าอากาศที่นำมาเติมนั้น เป็นอากาศที่สะอาดด้วย เพราะ ไม่อย่างนั้นเราอาจเจอปัญหาฝุ่นๆ อย่าง PM2.5 เข้ามาด้วย
นอกจากปัญหาเรื่องอากาศที่นำเข้ามาจะไม่สะอาดแล้ว “ความร้อน” เป็นอีกปัจจัยนึงที่ควรคำนึงถึง เพราะความร้อนที่เข้ามาจะส่งผลต่อการทำงานของเครื่องปรับอากาศ ส่งผลให้ค่าไฟเพิ่มสูงขึ้นเกินความจำเป็น
ปัจจุบัน มีการนำระบบเติมอากาศสำหรับบ้านพักอาศัยเข้ามาใช้มากขึ้น โดยส่วนมากแล้วก็จะเหมือนกับการนำเครื่องฟอกอากาศมาติดตั้งแล้วเปลี่ยนทิศทางลม จากเดิมที่เป็นการวนลมภายในห้อง เป็นการนำอากาศด้านนอกมาผ่านการกรองให้สะอาดแล้วจึงใส่เข้ามาในห้อง
ซึ่งการใช้ระบบการเติมอากาศแบบนี้ ร่วมกับเครื่องปรับอากาศภายในห้อง จะส่งผลให้
- เครื่องปรับอากาศทำความเย็นได้ไม่เต็มที่
- เครื่องปรับอากาศกินไฟเพิ่มมากขึ้น (ค่าไฟเพิ่มขึ้นกว่า 28%*)
- เกิดการควบแน่นและก่อให้เกิดปัญหาเชื้อราตามมาเมื่อใช้งานเป็นเวลานาน
การเติมอากาศ แบบประหยัดพลังงานด้วยเทคโนโลยี ERV
ERV หรือ Energy Recovery Ventilator หรือในบางที่เรียก HRV – Heat Recovery Ventilator คือ อุปกรณ์ที่ใช้ในการ “แลกเปลี่ยนความร้อน (ความเย็น)” ในระบบปรับและระบายอากาศ
ในระบบปรับและระบายอากาศ จะมีการปล่อยอากาศเสีย (Exhaust) จากภายในห้องออกมาทิ้งสู่ภายนอกเป็นปกติอยู่แล้ว โดยอากาศที่นำมาทิ้งนั้น มักจะมีอุณหภูมิต่ำ เนื่องจากการปรับอากาศด้วยเครื่องปรับอากาศ
ดังนั้น แทนที่เราจะเอาอากาศที่มีอุณหภูมิต่ำจากห้องมาทิ้งให้เปล่าประโยชน์ จึงได้มีการพัฒนาอุปกรณ์ที่มีชื่อว่า ERV ขึ้นมา เพื่อทำการแลกเปลี่ยนเอาอากาศที่มีอุณหภูมิสูงจากภายนอก ที่เอาเข้ามา มาทำการแลกเปลี่ยนความเย็นกับอากาศที่มีอุณหภูมิต่ำ ปล่อยออกมาทิ้ง ทำให้อากาศที่เติมเข้ามาจากภายนอกมีอุณหภูมิที่ลดลงอย่างมาก (จากการทดสอบ ลดลงจาก 40 C เหลือเพียง 29-30 C) ทำให้เครื่องปรับอากาศทำงานลดลงเป็นอย่างมาก จึงทำให้เราประหยัดพลังงานในการทำความเย็นไปกว่า 28% **
https://en.wikipedia.org/wiki/Energy_recovery_ventilation
* อ้างอิง ASHRAE
** จากการทดสอบของ KMUTT
การเลือกระบบปรับคุณภาพอากาศภายในบ้าน
จำเป็นแค่ไหนกับการปรับคุณภาพอากาศภายในบ้าน? เมื่อก่อนการดูแลคุณภาพอากาศภายในบ้าน ดูเหมือนจะเป็นแค่ทางเลือก ที่หลายคนก็ลืมเลือก เพราะไม่ได้คิดว่ามีความสำคัญ
แต่มาถึงตอนนี้มีบทพิสูจน์ชัดเจนว่า “คุณภาพอากาศภายในบ้าน” ในอาคาร ในสำนักงาน ส่งผลต่อสุขภาพอย่างชัดเจน และยังช่วยป้องกันการแพร่กระจายของเชื้อโรค ได้อีกด้วย
- การเลือกระบบปรับอากาศภายในบ้าน ให้พิจารณาคุณสมบัติ ดังต่อไปนี้
- ความสามารถในการเติมอากาศเพียงพอต่อผู้อยู่อาศัยและขนาดห้องหรือไม่
- มีระบบกรองอากาศเข้า เพื่อลดปัญหา PM 2.5
- มี Anion Generator สำหรับกำจัดเชื้อโรค และ กลิ่นอับ รวมทั้งสารTVOC
- มี Energy Recovery Core อุปกรณ์แลกเปลี่ยนอุณหภูมิและความชื้น เพื่อประหยัดพลังงานในการเติมอากาศ
สรุป
การเติมอากาศช่วยลดความเสี่ยงต่อการกระจายของโรค และให้ดียิ่งกว่าถ้ามีเครื่องมือที่ดี ช่วยประหยัดพค่าไฟ กำจัดเชื้อโรค ป้องกันฝุ่น PM 2.5