AQMs คืออะไร

AQMs คือ Air Quality Monitoring system หรือระบบที่ใช้วัดพารามิเตอร์ทางด้าน อุตุนิยมวิทยา (Metrological Parameter) และคุณภาพอากาศ (Air Quality Parameter) แบบต่อเนื่องตลอดเวลา เพื่อให้ทราบถึงสถานการณ์คุณภาพอากาศ ณ สถานที่และเวลานั้น ๆ โดยพารามิเตอร์ที่ทำการตรวจวัด ทางอุตุนิยมวิทยา จะประกอบด้วย ทิศทางลม ความเร็วลม ปริมาณฝน การแผ่รังสี อุณหภูมิ ความชื้น และในส่วนของคุณภาพอากาศ ประกอบด้วย Particulate Matter (PM) Total hydrocarbon (THC) Sulfur dioxide (SO2) Nitrogen oxides (NOx) Nitric oxide (NO) Nitrogen Dioxide (NO2) Carbon monoxide (CO) และ Ozone (O3)

AQMs มักใช้ในการตรวจวัดคุณภาพอากาศ เพื่อเฝ้าระวัง ตรวจติดตาม และประเมินหาแหล่งกำเนิด ของมลพิษทางอากาศที่อาจเกิดจากกิจกรรมต่าง ๆ ของมนุษย์ เช่น การจารจร โรงงาน การเผาในที่โล่ง เป็นต้น อีกทั้งข้อมูลจาก AQMs ยังสามารถใช้เป็น Baseline ในการตัดสินใจปรับปรุงแก้ไขปัญหาต่าง ๆ ของพื้นที่นั้น ๆ ได้อีกด้วย

วิวัฒนาการของ (evolution) AQM Technologies

3 Stage of AQMs แต่ละ Stage ต้องมีอะไรบ้าง

ระบบตรวจวัดคุณภาพอากาศในบรรยากาศ (Polludrone)

AQMs ในยุคแรกเริ่มต้น (1st Generation) จะเป็นเครื่องที่ใช้เก็บตัวอย่างอากาศ โดยจะทำการเก็บผ่านกระดาษกรอง วัตถุตัวกลาง (Media) หรือเก็บด้วยอุปกรณ์อื่น ๆ เพื่อส่งตัวอย่างอากาศที่เก็บได้ไปวิเคราะห์ค่าคุณสมบัติต่าง ๆ ที่ห้องปฏิบัติการ วิธีการของ AQMs ในยุคแรกจึงจำเป็นต้องให้ผู้เชี่ยวชาญในการวิเคราะห์ตัวอย่าง อีกทั้ง AQMs ในยุคแรกไม่สามารถวิเคราะห์ค่าต่าง ๆ แบบ Real-time ได้ เพราะต้องใช้เวลาในการเก็บตัวอย่างอีกทั้งยังต้องใช้เวลาในการวิเคราะห์ผล
AQMs ในยุคต่อมา (2nd Generation) ได้มีการนำเทคโนโลยี Analyzer ต่าง ๆ ที่มีความแม่นยำและถูกต้องสูง และสามารถใช้ในการวิเคราะห์คุณภาพอากาศแบบReal-time และตรวจวัดได้อย่างต่อเนื่อง ทั้งนี้อุปกรณ์และเครื่องมือกลุ่มนี้ จะมีราคาสูงมาก อีกทั้งยังมีค่าใช้จ่ายในการเดินระบบและการดูแลรักษาระบบ อย่างไรก็ดี ด้วยความถูกต้องและแม่นยำของ AQMs ในยุค 2nd Generation นี้มักจะใช้เป็นตัวแทนในการวัดเพื่ออ้างอิงตามค่ามาตรฐานต่าง ๆ (Reference Method) อีกด้วย
ด้วยราคาที่สูงและมีความยุ่งยากในการใช้งานและดูแลรักษาของ AQMs ในยุค 2nd Generation ทำให้เกิดการพัฒนา เครื่องมือตรวจวัดจนกระทั่งเป็น 3rd Generation ของ AQMs โดยใน AQMs ยุคนี้จะใช้ Sensor เพื่อตรวจวัดค่าต่าง ๆ ทำให้มีราคาที่ถูกกว่า AQMs ในยุคก่อนและยังมีขนาดที่เล็กกว่าทำให้ติดตั้งและดูแลได้ง่ายยิ่งขึ้น อย่างไรก็ดี AQMs ใน 3rd Generation นั้น ยังไม่สามารถวัดค่าได้ถูกต้องและแม่นยำเท่ากับ 2nd Generation ทั้งนี้ 3rd Generation ยังคงพัฒนาอย่างต่อเนื่อง จนกระทั่งสามารถวัดค่าได้เทียบเคียงกับ AQM 2nd Generation ที่เป็น Reference Method ในบางครั้งจะเรียก AQMs ยุคนี้ว่า Equivalent Method ทั้งนี้ AQMs ที่นำมาใช้เป็น Equivalent Method จำเป็นต้องมีความแม่นยำและถูกต้องเทียบเคียงกับ Reference Method ด้วย หรือค่าที่ได้จาก Equivalent Method ต้องใกล้เคียงกับ Reference Method ในระดับนึง